Thoái hóa khớp là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Thoái hóa khớp vốn thường gặp ở những người ngoài 50 tuổi. Tuy nhiên, những năm gần đây, số người trẻ tuổi mắc căn bệnh này ngày càng tăng. Việc hiểu rõ về nguyên nhân và triệu chứngcủa thoái hóa khớp sẽ giúp mọi người có kiến thức cần thiết để phát hiện sớm bệnh và có phương pháp phòng ngừa hiệu quả. 

  1. Thoái hóa khớp là gì?

Thoái hoá khớp là hậu quả của quá trình mất cân bằng giữa tổng hợp và phân hủy của sụn và xương dưới sụn, kèm theo phản ứng viêm, giảm thiểu lượng dịch khớp.

Theo thời gian, lớp sụn khớp dần bị thoái hóa, trở nên xù xì và bị bào mòn dẫn đến nứt, rách. Đồng thời, phần xương dưới sụn cũng bắt đầu thay đổi cấu trúc và hình dạng, mật độ khoáng giảm, đầu xương bị trơ ra và hình thành gai xương ở rìa. Khi vận động, xương dưới sụn bị cọ xát vào nhau khiến người bệnh cảm thấy vô cùng đau đớn.

Thoái hóa khớp có thể gặp ở nhiều khớp khác nhau bao gồm: khớp háng, gối, cổ chân, cổ tay, ngón chân, ngón tay… Người bệnh có thể bị thoái hóa một khớp hoặc thoái hóa đa khớp. Bệnh ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống, nếu không chữa trị sớm sẽ gây biến chứng khớp

  1. Triệu chứng thoái hóa khớp

Khi mắc thoái hóa khớp, người bệnh sẽ gặp rất nhiều triệu chứng dai dẳng, kéo dài, gây hạn chế vận động, khiến cho cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi, suy nhược. Dưới đây là một vài triệu chứng thường gặp:

Đau nhức

Triệu chứng điển hình nhất của thoái hóa khớp là đau nhức, đôi khi kèm theo cảm giác cứng khớp. Cơn đau thường âm ỉ và nặng hơn vào sáng sớm, buổi tối, hoặc khi co duỗi các khớp. Đồng thời, khi vận động, người bệnh có thể nghe thấy tiếng kêu “lạo xạo” ở đầu gối

Khớp gối kêu lục cục

Thoái hóa khớp càng nặng thì cảm giác đau càng dai dẳng hơn. Khớp có thể bị sưng, các cơ xung quanh trở nên mỏng hoặc yếu đi gây khó khăn khi vận động.

Các triệu chứng này rất đa dạng, diễn biến thất thường và không có nguyên nhân cụ thể. Khi thời tiết thay đổi, nhất là lúc không khí lạnh tràn về, cơn đau sẽ trở nên nghiêm trọng hơn.

Cứng khớp

Tình trạng cứng khớp vào buổi sáng ngay sau khi ngủ dậy cũng là một trong những triệu chứng điển hình của thoái hóa khớp. Trong thời gian ngủ, người bệnh không cử động khiến các khớp dần bị cứng lại. Lúc này bạn không thể thực hiện động tác co duỗi chân. Tuy nhiên, triệu chứng này sẽ giảm dần sau một vài phút xoa bóp, vận động.

Hạn chế vận động

Khi bị thoái hóa khớp, người bệnh sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc đi lại và vận động hằng ngày. Những động tác như: nhấc chân, đứng lên ngồi xuống, leo cầu thang, quay cổ, vặn mình… rất khó thực hiện. Giai đoạn nặng, người bệnh còn bị mất thăng bằng và dễ ngã khi đi lại.

Biến dạng khớp

Đây là triệu chứng thoái hóa khớp trong giai đoạn nặng, sụn bị tổn thương nghiêm trọng, xuất hiện các gai xương. Tình trạng này khiến các khớp bị sưng to và biến dạng gây đau nhức, hạn chế vận động. Nếu không được điều trị kịp thời, đúng cách thì người bệnh sẽ phải đối mặt với nguy cơ tàn phế.

Trên đây là những triệu chứng cơ bản của bệnh thoái hóa khớp. Ngay khi thấy mình có những biểu hiện này, bạn nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám. Đồng thời, có thể sử dụng sản phẩm thảo dược uy tín như Viên khớp Tâm Bình để phòng ngừa và hỗ trợ làm giảm các triệu chứng trên

  1. Khớp nào dễ bị thoái hóa?

Hầu hết các khớp đều có thể bị thoái hóa, nhưng thường gặp ở:

Khớp gối

Bệnh thoái hóa khớp gối rất phổ biến vì khớp này luôn phải gánh chịu một trọng lực rất lớn để giữ vững cơ thể, xoay và di chuyển.

Triệu chứng thường gặp như: Đau ở phía trước và bên cạnh đầu gối. Khớp yếu đi khiến đầu gối khuỵu xuống khi phải chịu sức nặng. Các động tác đứng lên ngồi xuống, leo cầu thang, đi lại… rất khó khăn. Giai đoạn nặng sẽ thấy tê chân, biến dạng nhẹ ở khớp gố i.

Khớp háng

Thoái hóa khớp háng có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên. Khi phần xương dưới sụn bị rách làm cho hai chỏm xương cọ xát vào nhau, khiến người bệnh cảm giác đau sâu bên trong, cũng có thể đau ở bên cạnh hoặc trước đùi, lan dần ra mông, xuống đầu gối.

Ngón tay, bàn tay

Bệnh thường tác động lên vùng gốc của ngón cái và đốt ngón tay, hình thành các nốt cứng, gồ ghề và cong nhẹ. Lúc này, bàn tay bị cứng lại, có tiếng rắc rắc khi cử động. Các động tác nắm, co duỗi tay khó thực hiện.

Cột sống lưng và cổ

Đây là loại tổn thương cột sống thường gặp nhất, đôi khi ảnh hưởng đến thần kinh tọa khiến người bệnh có cảm giác đau rất mạnh từ lưng xuống mặt trong đùi và chân.

Ban đầu, người bệnh chỉ có cảm giác đau mỏi bình thường giống như khi làm việc hoặc ngủ sai tư thế. Lâu dần, cơn đau trở nên dữ dội hơn kèm theo hiện tượng cứng, khó cử động, đau tê vai gáy rồi lan xuống cánh tay hay lên đầu

Đau cột sống lưng

Khớp vai

Bệnh thường gặp ở những người vận động sai tư thế, dân văn phòng… ít cử động khớp vai khi làm việc khiến quá trình lưu thông máu chậm lại, thậm chí bị tắc nghẽn. Chính điều này khiến các chất dinh dưỡng không đến nơi, máu không được bơm khiến khớp bị khô, thiếu chất dễ dẫn đến thoái hóa khớp vai.

Khớp cổ chân

Thoái hóa khớp cổ chân là tình trạng thường gặp ở người già và trung niên. Những người di chuyển càng nhiều thì sụn khớp càng dễ bị bào mòn và tổn thương. Bên cạnh đó, áp lực tại khớp cổ chân cũng tăng lên, tạo điều kiện thúc đẩy quá trình thoái hóa khớp diễn ra nhanh hơn.

  1. Nguyên nhân thoái hóa khớp thường gặp 

Thoái hóa khớp là bệnh tiến triển từ từ và tăng dần theo tuổi tác. Theo các chuyên gia, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn, khiến quá trình lão hóa diễn ra nhanh hơn.

– Do tuổi tác: Thoái hóa khớp là căn bệnh xảy ra do quá trình lão hóa của cơ thể và thường gặp ở những người từ 50 tuổi trở lên. Ở độ tuổi này, khả năng tái tạo và sản sinh các tế bào sụn bị giảm dần, cùng với đó chất lượng sụn khớp cũng kém dần. Cơ thể không còn tự tiết ra dịch nhầy để bôi trơn cho các khớp. Theo thời gian, sụn khớp mất tính đàn hồi, bị khô cứng, nứt vỡ và bào mòn, gây đau và khó cử động.

– Do công việc và thói quen sinh hoạt sai tư thế: Những người làm công việc đặc thù thường xuyên ngồi, đứng lâu một tư thế, hoặc người mang vác vật nặng rất dễ mắc bệnh thoái hóa xương khớp. Các tư thế không đúng sẽ tạo áp lực lớn lên sụn khớp và đĩa đệm, gây tổn thương phần sụn khớp, từ đó làm giảm khả năng chịu lực, lâu dần xương khớp yếu đi và rất dễ bị thoái hóa.

Ngoài ra, bệnh cũng có thể xuất hiện do ngủ gối quá cao, chỉ nằm ngủ ở 1-2 tư thế cố định… Đây cũng là nguyên nhân khiến bệnh thoái hóa khớp gia tăng ở người trẻ tuổi.

– Luyện tập thể dục thể thao quá độ: Các môn thể thao như: bóng đá, nhảy xa, quần vợt… không những gây sức ép cho xương khớp mà còn khiến người chơi phải đối mặt với rất nhiều chấn thương như: giãn dây chằng, rạn xương, trật khớp… Những tổn thương này góp phần khiến xương khớp bị thoái hóa nhanh hơn.

Tập luyện quá mức

– Di truyền: Cơ địa lão hóa sớm cũng có thể là nguyên nhân gây thoái hóa khớp. Nếu bạn có người thân trong gia đình bị thoái hóa khớp thì nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn bình thường.

– Do các dị tật bẩm sinh về cột sống như gù vẹo cột sống, cũng làm thay đổi một phần hình thái và diện tỳ nén bình thường của cột sống, dần dần gây thoái hóa.

– Do các bệnh lý: Thoái hóa xương khớp còn là hệ quả của một số bệnh lý như: tiểu đường, bệnh gút, loãng xương… Bên cạnh đó, những người sử dụng thuốc kháng sinh kéo dài cũng có thể bị thoái hóa cột sống sớm hơn.

– Chế độ ăn uống thiếu chất, đặc biệt là canxi, chondroitin – những chất cần thiết giúp xương chắc khỏe cũng là một trong những nguyên nhân đẩy nhanh quá trình thoái hóa. Phụ nữ sau khi sinh con hoặc trong giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh là những đối tượng dễ bị thoái hóa khớp do thiếu hụt lượng lớn canxi mà không được bù đắp kịp thời.

– Thừa cân: Việc tăng cân không kiểm soát khiến cơ thể rơi vào tình trạng béo phì, khiến cột sống phải chịu nhiều áp lực. Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn, gây thoái hoá

  1. Phương pháp điều trị thoái hóa khớp

Hiện nay, phương pháp điều trị thoái hóa khớp thường được áp dụng là: nội khoa, ngoại khoa, kết hợp tập luyện, vật lý trị liệu… Tùy theo mức độ tổn thương khớp mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị với từng trường hợp cụ thể.

Điều trị nội khoa

Tây y

Các loại thuốc tây trị thoái hóa khớp bao gồm thuốc giảm đau thông thường như paracetamol, ibuprofen, aspirin. Trường hợp nặng thì phối hợp với thuốc giảm đau chống viêm không steroid (uống hoặc tiêm), kết hợp tiêm corticoid nội khớp để mang lại hiệu quả cao.

Việc sử dụng thuốc chữa thoái hóa khớp cần có sự thăm khám và chỉ định cụ thể của bác sĩ chuyên khoa, người bệnh không nên tự ý mua thuốc để dùng. Các loại thuốc này cắt cơn đau nhanh chóng, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu ngay sau đó. Tuy nhiên, chúng lại tiểm ẩn tác dụng phụ, ảnh hưởng tới chức năng gan, thận, hệ tiêu hóa…

Điều trị ngoại khoa

Người bệnh được chỉ định điều trị bằng các phương pháp nội soi, đục xương, nắn chỉnh trục khớp. Trường hợp nặng có thể thực hiện phẫu thuật thay thế một phần hoặc toàn bộ khớp. Phương pháp này được chỉ định trong trường hợp sử dụng các thuốc Tây y không đạt hiệu quả và các khớp bị biến dạng.

Điều trị thoái hóa khớp bằng Đông y

Các bài thuốc từ thảo dược xung quanh ta được áp dụng rất nhiều bởi hiệu quả lâu dài và an toàn đối với sức khỏe. Tuy nhiên, người bệnh cần kiên trì sử dụng trong một thời gian dài để thấy được kết quả rõ rệt. Sau đây là 3 cách chữa thoái hóa khớp bằng thuốc nam mà bạn có thể tham khảo:

Bài thuốc 1:

Chuẩn bị: Đu đủ xanh và Mễ nhân, mỗi thứ 30g, rửa sạch, đun với một bát nước cho đến khi thấy Mễ nhân chín mềm thì thêm ít đường phèn. Kiên trì thực hiện bài thuốc này trong một thời gian, bạn sẽ thấy hiệu quả giảm đau rõ rệt.

Bài thuốc 2:

Rễ cây trinh nữ rửa sạch, thái mỏng, tẩm rượu đem sao thơm. Sau đó, dùng 20-30g rễ trinh nữ đã sao sắc với 500ml nước, đến khi chỉ còn 100ml thì bắc ra, chia làm 2 để uống trong ngày. Rễ cây trinh nữ có tác dụng an thần, kháng viêm và giảm đau hiệu quả.

Bài thuốc 3:

Lấy 30g rễ đinh lăng đã sao vàng, sắc với 2 lít nước cho đến khi còn 1 lít thì tắt bếp, uống thay nước trong ngày. Rễ đinh lăng có rất nhiều tác dụng, trong đó giúp bổ khí huyết và lưu thông máu, giảm đau nhức rất hiệu quả.